• Home
  • Organisatie
  • Historie

KdO historie1

Historie KdO

Op 1 mei 1904 werd de Dordrechtse gymnastiekvereniging Kracht door Oefening (KdO) opgericht en op 13 mei 1910 Koninklijk goedgekeurd. Ingeschreven bij de Kamer van Koophandel Rotterdam onder nr. 40322597, aangesloten bij de Koninklijke Nederlandse Gymnastiekunie(KNGU).

Gymnastische toeren
Het begon in de winter van 1903/1904 in een armzalig schuurtje, op het terrein van Breedveld aan het Kasperspad. Drie jongemannen, te weten: K. Tollens, A. de Bres en A. Kiele waren daar gymnastische toeren aan het uithalen. Wat deze mensen deden, vormde de basis waarop KdO uiteindelijk zou ontstaan. D. Damme, een van de oprichters, kwam eens in dat schuurtje kijken en vond in deze ‘gymnastiek’ wel iets zitten. Zo ontstond met nog enkele anderen (W. Grollé en J. Verboom) een clubje.

Uitbreiding
Dat breidde zich zo uit dat men naar een andere accommodatie moest uitzien. De steenhouwerij van Breedveld was de volgende pleisterplaats. Niet ideaal, maar toch beter dan het schuurtje. De vloer was echter gemaakt van natuursteen en menige jongen maakte hiermee op een niet zo zachtzinnige wijze kennis. Intussen was er veel werk te verzetten om het groepje bij elkaar te houden. Totdat de jongens hoorden van de ‘Wonderen van Dubbeldam’. Er speelde zich namelijk op de Reeweg bij De Deugd op gymnastiekgebied zo het een en ander af. Men ging daar eens neuzen en praatte wat met sportcollega's H. de Deugd, C. v.d. Velden en B. de Deugd. Deze voelden er wel wat voor zich bij het Dordtse clubje aan te sluiten.

Eerste bestuur
Zo werd KdO officieel opgericht. In het eerste bestuur hadden zitting: H. de Deugd als voorzitter, Th. De Roo als secretaris en D. Damme als penningmeester. Nu er werkelijk een vereniging was opgericht, begon men pas goed te werken. De KdO-ers boenden, verfden, timmerden, kortom zij deden van alles om de zaken zo goed mogelijk voor elkaar te krijgen. Eerst maakten zij een rekstok, daarna een brug. Men bracht zijn laatste cent mee voor de club, die zo dan ook op de been kon blijven.

Eerste jaarfeest
Het eerste jaarfeest werd gevierd bij de fam. De Deugd. Het was gezellig, met chocolademelk en broodjes, maar bovenal was men trots dat men voor KdO alles zelf had gedaan. Dat het toenmalige ‘clubgebouw’ niet meer aan de eisen voldeed, pleitte mede voor de gezonde gang van zaken in de KdO-gelederen. Men had het geluk een kleine zaal van Musis Sacrum te kunnen huren. Dit betekende een grote vooruitgang. Inmiddels waren in de vereniging verschillende veranderingen gekomen. Zo werd A. de Keizer leider, terwijl H.M. van Geffen de voorzittershamer hanteerde. Dat deze functies in goede handen waren, bleek wel uit het feit dat het KdO goed ging.

KdO historie2

Op eigen benen
Flinke stoere kerels waren het, die het voornemen hadden op eigen benen te staan. Dit lukte ook dankzij de leiding van de heren J.J. Geuvels en J.H. de Sterke. Het was duidelijk dat onder deskundige leiding nog veel meer van KdO te maken zou zijn. Er was zelfs een KdO-er, die een hoogstand wist te maken op de nok van de in aanbouw zijnde HBS! Langzamerhand dienden zich nieuwe gezichten aan. Enkele namen van hen die in die tijd veel voor KdO deden: Dorus de Roo, A. Piantoni, Koos v.d. Hoeven, Johan H. de Sterke, J.G. Geuvels, Christiaan Smit en J.M. Schmidt.

Ere-avond Concertgebouw Amsterdam 1909
In 1909 vierde KdO haar eerste lustrum. Vijf jaren betekenen uiteindelijk nog niet zoveel, maar als basis waren zij toch wel belangrijk. 1910 was een min of meer belangwekkend jaar, zowel organisatorisch als historisch. Ten eerste sloot de gymnastiekvereniging zich aan bij het Nederlands Gymnastiek Verbond en ten tweede kon men toen van een evenement in Dordrecht spreken: de opening van het eerste sportterrein in Dordt, toebehorend aan de Dordtse Bond van Lichamelijke opvoeding. De drie gerenommeerde Dordtse turnclubs O.K.K., Sparta en KdO gaven de inwijding met een openluchtuitvoering een feestelijk en toepasselijk cachet. KdO nam in 1910 tevens deel aan de eerste gewestelijke gymnastiekuitvoering op het Schuttersveld. En ... KdO leverde artiesten. Zo hadden de gebroeders De Deugd heel wat in hun mars. Zij waren meesters in alle standen, in alle toeren. Dit was sport, gymnastiek, maar het was nog iets meer: het was ook prima variété. Drie, vier variéténummers voerden de gebroeders niet alleen in het binnenland, maar ook in het buitenland met groot succes uit. De naam van KdO ging tot over de grens!

KdO zet zich op de kaart
In 1911 aanvaardde de heer J.H.F. Sommer het directeurschap. Door zijn medewerking kreeg KdO de beschikking over materiaal, waardoor behoorlijke prestaties pas goed mogelijk werden. Dit bewees reeds de eerste uitvoering na zijn komst in de KdO-gelederen. Die uitvoering was niet minder dan een openbaring, die heel gymnastiekend Nederland deed beseffen wat een leider van het formaat van de heer Sommer met degelijk materiaal kon bereiken. Het was daarom een groot verlies voor KdO, toen het NGV tien jaar later de diensten van deze leider zou opeisen. Bij die uitvoeringen was Kunstmin, dat toen nog 1200 plaatsen telde, vrijwel steeds uitverkocht. Er zat in alles gang en vaart, het kenmerk van de KdO-ers. Men pakte alles aan wat het verenigingsleven ten goede kon komen. De jaarlijkse uitvoering vormde niet het enige evenement. Integendeel. Men gunde zich zelden of nooit rust, toog van wedstrijd naar wedstrijd of demonstratie. In het oude vaandel stond geschreven: Voorwaarts, Vaart, Toewijding, Offervaardigheid, Clubliefde. Men kende steeds een doel in de naaste toekomst. Een doel, dat alle energie opeiste. KdO had een landelijke reputatie op te houden. De uitnodiging om op de ere-avond, gegeven ter gelegenheid van het Gouden Feest van het KNGV in juni 1919 te Amsterdam, met vrije oefeningen op te treden betekende dan ook een grote eer. In 1911 neemt men deel aan het Bondsfeest van het KNGV op Houtrust in Den Haag en aan een uitvoering in Namen, in 1912 aan het feest van de Belgische Turnbond in Namen, in 1913 aan de onafhankelijkheidsfeesten in Dordrecht en Rotterdam. Ook verschijnt KdO dat jaar in Gent. De vereniging is geen onbekende in het buitenland. Zij bezoekt Antwerpen en Brussel. Zij plaatst daardoor haar naam en zeker ook de naam Dordrecht in het middelpunt van de belangstelling.

Tweede lustrum
Juist voor de mobilisatie in 1914 vierde KdO het tweede lustrum met een tweedaags turnfeest in Kunstmin. Een feest, dat schitterend slaagde en een goede afsluiting vormde van tien jaar verenigingsleven. Het werd gevolgd door successen in het binnen- en buitenland. Intussen had KdO een ander clublokaal gevonden. In 1912 verhuisde KdO van Musis Sacrum naar een zaal van de gemeente aan het Kasperspad. Een jaar later ging KdO over tot het stichten van een damesafdeling. Deze had een betrekkelijk kort leven. In 1920 verdween zij weer. Blijkbaar was de tijd nog niet geheel rijp voor een damessector. Jaren later zou men hier na verandering van opvattingen en inzichten met meer resultaat op terugkomen.

KdO historie3

KdO in en na de Eerste Wereldoorlog
De oorlog van 1914 bracht grote moeilijkheden. De mobilisatie eiste haar tol, waardoor talrijke leden onder de wapenen werden geroepen en KdO natuurlijk een aderlating moest ondergaan. Maar het bestuur bleef actief. De vereniging kon zware stoten opvangen. De spieren waren niet alleen gestaald, ook het moreel. Men kwam de oorlogsjaren goed door en reeds in 1919 - om precies te zijn op 4 en 5 oktober - vond er in Kunstmin een tweede gymnastiekfeest met nationale wedstrijden plaats. In de nu volgende jaren vielen er niet alleen in clubverband successen te noteren. Ook daarbuiten liet KdO van zich horen. In 1924 bijvoorbeeld stelde het KNGV het eerste keurkorps samen dat tegen België uitkwam. Het toenmalig KdO-lid Christiaan F. Smit maakte er deel van uit. Enige jaren later was het Theo Brouwer die werd gekozen om onze kleuren tegen de Zuiderburen te helpen verdedigen. Maar een periode was onderwijl afgesloten: In 1921 verliet de heer Sommer KdO. Men benoemde hem zeer terecht tot ere-directeur. Een titel die zijn verdienste eigenlijk nauwelijks dekte. De heer C.F. Smit nam zijn taak over, bijgestaan door enkele voorturners.

Succesjaren
In 1921 kwam een nieuwe generatie aan het woord en onderging KdO een verjongingskuur. In 1925 begonnen voor de jongensklasse succesvolle jaren, die tot 1941 zouden duren. De hoogtepunten lagen in 1936 en 1938. De jongens wonnen toen het kampioenschap Vrije Oefeningen van het KNGV. In 1929 vierde KDO haar 25-jarig bestaan met een jubileum-uitvoering in Kunstmin. Een uitvoering die onder leiding stond van de heer Vos, die sinds 1926 directeur was. Deze functie zou in 1930 worden overgenomen door Joh. H. de Sterke. Deze de Sterke was een uitzonderlijke, markante figuur. Niet minder dan 36 jaar stelde hij zijn enorme capaciteiten in dienst van de vereniging. Hij bekleedde het voorzitterschap tot 1945. Op 27 mei van dat jaar werd hij tot erevoorzitter benoemd. Buiten KdO was hij ongeveer 15 jaar voorzitter van de Turnkring Dordrecht en Omstreken. Op 30 augustus 1945 overleed hij. Tijdens de Bondsfeesten van de Belgische Turnbond in 1934 gaf de KDO-ploeg acte de présence en leverde buitengewone prestaties. Men sleepte o.l.v. De Sterke de Prix d'Honneur in de wacht. De jongens- adspiranten bleven niet achter. Onder leiding van de heer C. Recourt, die sinds 1925 aan het hoofd stond van de jongens, veroverden zij het kampioenschap van Nederland Vrije Oefeningen.

Na de Tweede Wereldoorlog
Op 27 mei 1945 nam de heer A. van Heck de taak van de heer De Sterke over. Hij zou niet langer dan vijf jaar voorzitter zijn, want op 16 december 1950 overleed hij. Evenals 1921 luidde 1945 een nieuwe tijd in. Op 1 oktober 1945 werden een damesafdeling, een meisjesafdeling en een kleuterafdeling opgericht. In november 1948 kwamen daar nog de dames ‘veteranen’ bij. Na de oorlog volgde een lange reeks van successen. Te denken valt o.a. aan de Bondsfeesten in Arnhem en Den Haag.

Wordt vervolgd ...
Tot zover de eerste 50 jaar van KdO-Dordrecht. Het vervolg van deze geschiedenis zal zo spoedig mogelijk verschijnen op deze pagina. Heb je hier iets aan toe te voegen of op aan te merken? Geef dit aan ons door via: info@kdodordrecht.nl.

 

Volg ons via social media